Biografie
Gitarist Jacques Palinckx (Tilburg, 25 februari 1959; sinds 2001 noemt hij zich Jacq) beweegt zich als eigenzinnig gitarist en componist op het raakvlak van geïmproviseerde muziek, avant-rock en gecomponeerde muziek. Met veel humor produceert hij met zijn groepen (waarin zijn achternaam altijd verwerkt zit) collage-achtige muziek, die in de loop der tijd steeds meer een eigen gezicht krijgt.
1978
Hij is bezig met zijn vijf jaar durende klassieke gitaaropleiding en compositielessen. Met zijn broer Bert Palinckx, die contrabas speelt, improviseert hij op de zolder van hun ouderlijk huis.
1983
Voor het eerst is er sprake van een groep, simpelweg Palinckx & Palinckx geheten. Tijdens hun eerste optredens spelen de broers voornamelijk experimentele jazz.
1984
Het Palinckx & Palinckx-album Maartse Buien verschijnt op het Tilburgse platenlabel Traction Avant, een jazz-sublabel van Eksakt Records. De LP bevat experimentele jazz, die voortvloeit uit de vele jaren improviseren, en die in de lijn ligt van de 'Tilburgse school' van muzikanten als Niko Langenhuijsen en Paul van Kemenade. Palinckx & Palinckx leveren met het nummer Onynx ook een bijdrage aan de cassette-compilatie Fragment 1 op Eksakt Records. Als bassist Ed de Vos de groep op de VPRO-radio hoort, vraagt hij Jacques Palinckx voor zijn Prisma Orkest.
1986
De band, inmiddels Palinckx geheten, verzorgt een aantal concerten in Nederland, die vooruitlopen op hun nog te verschijnen LP Grrroeten. Het is een gelegenheidsformatie van negen musici.
1987
Grrroeten wordt uitgebracht op het Traction Avant-label. Op deze LP volgt Palinckx de eerder uitgestippelde route en speelt hij hectische jazz.
1988
De gebroeders Palinckx treden op onder de toernaam Palinckx & Palinckx: Duo's. Ze brengen vooral geïmproviseerde stukken, waarin de jazz nog steeds de hoofdrol speelt. Pianist-componist Guus Janssen vraagt Jacques Palinckx in zijn groep voor de compositieopdracht Dancing Series voor het NOS Meervaart Festival. Daarna blijft hij lid van het septet van Guus Janssen, die hem later nog een keer terug vraagt voor de opera Noach (1994).
1989
Het Palinckxquartet wordt opgericht. De groep bestaat naast Jacques en Bert Palinckx uit trombonist Joost Buis en drummer Wim Janssen.
1990
De CD If P Then Q......Mind Yours! van het Palinckxquartet verschijnt op het label Vonk, dat in handen is van de beide broers. De muziek gaat al meer in de richting van het latere Palinckx-geluid. De fragmentarische muziek loopt uiteen van rock met scheurende gitaren tot jazz en geïmproviseerde muziek met de kenmerkende trombonepartijen van Joost Buis. Her en der wordt muziek uit de jaren zestig en zeventig geciteerd.
1991
Het Palinckxquartet begint met het live uitvoeren van nummers van de CD Covers, die pas later wordt uitgebracht. Wim Janssen heeft de band verlaten; in zijn plaats komt de Amerikaanse slagwerker Michael Vatcher.
1992
In het eerste half jaar werkt de band aan het album Covers, waarop voor het eerst kan worden gesproken van het echte Palinckx-geluid. Palinckx snijdt als een muzikale chirurg andermans werken open tot slechts de bouwstenen overblijven. Hiermee maken ze geheel eigen creaties, waarin het geciteerde vaak nog wel te herkennen valt. Ze citeren van The Beatles tot de Beastie Boys, van Jimi Hendrix tot Charles Ives, en van de Butthole Surfers tot de Residents. De stijlen variëren van rock, jazz en hardcore tot experimentele, klassieke en geïmproviseerde muziek. Maar het liefst maken ze fragmentarische stukken, waarin ze met meerdere genres en invloeden tegelijk flirten. Hun avant-garde-muziek klinkt spontaan en bevat vreemde geluiden en een gezonde dosis humor. Zangeres MaryLou Weijmans vervult op de CD haar eerste gastrol bij de band. Het Palinckxquartet speelt daarna voor het eerst over de grens, en wel in Oostenrijk. Jacques Palinckx wint de Podiumprijs van Stichting Jazz In Nederland (SJIN). Het is een aanmoedigingsprijs voor opmerkelijke jongere musici binnen de Nederlandse jazz en geïmproviseerde muziek.
1993
Het album Llllivvvvve!!!! verschijnt, een registratie van de uitreiking van de Podiumprijs door de SJIN aan Jacques Palinckx, waar Palinckx And Guests een concert geven. Aan de CD werken onder anderen mee MaryLou Weijmans, draaitafelspecialist DNA (Urban Dance Squad), de Britse saxofonist Lol Coxhill en het Mondriaan Quartet. De groep doet Frankrijk en België (Antwerpen) aan voor live-optredens. In december wordt gewerkt aan een nieuwe CD.
1994
Onder de naam Palinckx vormt de groep een kwintet met als vijfde muzikant toetsenist Cor Fuhler. Michael Vatcher verlaat de groep; zijn vervanger is de Amerikaanse slagwerker Jim (James) Meneses. Met dit kwintet maken ze de CD The Naked Girls From Tilburg. Later dit jaar vindt de première plaats van het prestigieuze Psychedelic Years-project. Hiervoor grijpen ze met hun citaten terug op de jaren zestig en zeventig, en stoppen deze in een eigenzinnig jaren-negentig-jasje met alle Palinckx-ingrediënten.
1995
Palinckx staat op het Taktlos-festival in Zwitserland (Zürich). Daarnaast spelen ze op het Vooruit Geluid-festival in België (Gent). Ze werken verder aan hun Psychedelic Years-project. Eén track daarvan, The Psychedelic Years Phase Two (Pink Floyd, verschijnt op de compilatie Everything Is Low van het Belgische label/distributiebedrijf Lowlands dat ook de meeste Palinckx-CD's distribueert. De CD zit gratis bij het Belgische alternatieve muziekblad Gonzo Circus.
1996
Begin mei komen ze eindelijk met de CD The Psychedelic Years, misschien wel hun beste tot nu toe. Vrijwel tegelijk verschijnt de live-CD Border: Live In Zürich, met een registratie van het optreden op het Taktlos-festival. Op The Psychedelic Years is een belangrijke rol weggelegd voor zangeres MaryLou Weijmans, zanger Han Buhrs en het achtkoppige Aquarius Ensemble. De CD is er een vol extremen, mengvormen en citaten. De citaten zijn afkomstig uit de jaren zestig (Nancy Sinatra, Pink Floyd, Zappa, Soft Machine en Brian Wilson). In mei vindt de tweede live-première van dit project plaats in Tilburg, waar schrijver-dichter en psychedelica-specialist Simon Vinkenoog met een voordracht het spits afbijt. Het is een druk jaar, want in oktober komt Palinckx alweer met het Brian Wilson multimedia-spektakel. Hier wordt aan de hand van theater, dans, video-projecties en muziek het leven van Beach Boy Brian Wilson in kaart gebracht.
1997
In januari is er een Brian Wilson Extravaganza. Brian Wilson-fans uit de avant-gardistische muziekwereld, onder wie Palinckx, brengen een muzikaal eerbetoon aan de Beach Boys. De groep doet ook Canada aan voor het vermaarde Victoriaville-festival. Aansluitend maken ze een korte toer door de VS, waar ze in kleine clubs optreden. Daarna is de beurt aan Servië (Belgrado). In maart geeft de band weer concerten in Nederland met een nieuwe bezetting. Han Buhrs is nu de vaste zanger en electronicaman van de band. Joost Buis en Cor Fuhler nemen afscheid en Palinckx is weer een kwartet. De toer krijgt de naam Frontal Dog mee. Later in het jaar zijn er optredens in Zwitserland en Tsjechië (Praag).
1998
Onder de naam Palinckx Dekt Tafel speelt de groep onder meer op het festival Ulrichberger Kaleidophonen. Tony Buck neemt de drums over van Jim Meneses.
1999
De groep speelt op internationale festivals zoals November Music, Wintertuin, Alternativa Praag en Kommz Aschaffenburg.
2001
Vanaf 1 januari wordt Palinckx financieel ondersteund door het ministerie van OCW en de provincie Noord-Brabant. De vaste kern van de band bestaat naast de gebroeders Palinckx uit vocalist Buhrs, drummer Alan 'Gunga' Purves en DJ Donotask (ex-Urban Dance Squad). Het eerste grote project van het jaar is de theaterproductie Henry: De Driepersoonsman samen met het Asko Ensemble en theatergezelschap Drie Ons. De voorstelling (30 maart première in het Korzo Theater te Den Haag) is een mix van zang, muziek, dans, video en beeld. Naast Buhrs verzorgen Joop van Brakel (Nasmak) en David Eeles gastvocalen. Vanaf oktober toert Palinckx door Nederland en Duitsland met de voorstelling Das Duell: Eine Fussballoper. Deze gaat over de WK-finale van 1974 tussen Nederland en Duitsland. Het is een samenwerkingsproject tussen Palinckx en de Duitse groep Toytones.
2002
Op het album Momentum & Wag zijn meer en meer de rock-roots van Palinckx te horen inclusief een reggaeversie van Das Modell van Kraftwerk. De groep probeert met het nieuwe repertoire en onder de naam Palinckx & Freelinckx naast het vertrouwde jazz- en theaterpubliek ook het popclub-circuit te bespelen.
2003
De in april 2001 opgenomen uitvoering van Henry (15 scenes about a threesome man) samen met het Asko Ensemble verschijnt in januari op CD. Het muziektheaterproject Oh, Nul! gaat op 17 april van start in Tilburg. Het is de derde keer dat Palinckx samenwerkt met het theatergezelschap Drie Ons. Oh, Nul is gebaseerd op Het Evangelie Van O. Dapper Dapper, een minder bekend werk van literator W.F. Hermans over een evangelist met een writers block. Vocalisten Han Buhrs, Bennie Bartels en Rafaël Troch zingen zonder microfoons; de begeleidende band (met gastmuzikant Cor Fuhler) voert de muziek zoveel mogelijk unplugged uit. In het najaar studeert de band een nieuw programma in en toert Palinckx door Midden-Europa (Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Slovenië en Italië).
2004
In de periode 12 september tot en met 6 oktober treedt Palinckx op onder de naam Palinckx en Freelinckx. De groep wordt tijdens de optredens aangevuld met de Duitse organist Martin Scholz, saxofonist Guido Nijs (Raise The Roof) en trombonist Louk Boudesteijn (Tasha's World). Het accent ligt meer op riffs en minder op lange solo's. TilNo BeAm (de afkorting voor Tilburg-Novi Sad-Belgrado-Amsterdam) is een samenwerkingsproject met vijf Servische muzikanten onder wie componist-saxofonist Boris Kovac, waarbij Palinckx de confrontatie aangaat met de Slavische muziektraditie. Het project is in mei voor het eerst te horen tijdens het Interzone Festival in Novi Sad en het Ring-Ring Festival in Belgrado. De CD Spam, Scores & Encores is een verzamelaar met voornamelijk muziek die de individuele groepsleden hebben gemaakt voor diverse dansvoorstellingen, films en beeldende kunstmanifestaties, aangevuld met toegiftnummers en enkele stukken uit Palinckx Dekt Tafel (1999).
2005
Op 10 april speelt Palinckx op uitnodiging van 013 te Tilburg op een Beatles-dag samen met gasten The Fab 8 Spelen #9, waarbij nummers van The Beatles in bewerkte versies worden uitgevoerd. Samen met theatergroep Drie Ons staat Palinckx in het seizoen 2005-'06 op de planken met de voorstelling Fiets, een multimediaspektakel over het beklimmen van een berg tijdens een wielrenetappe. De teksten zijn geschreven door oud-wielrenner en auteur Peter Winnen, de choreografie is van Ives Thuwis, de vormgeving van Hedy Grünewald en de composities zijn van Jacq Palinckx. De muzikanten bij Fiets zijn Jacqueline Hamelink (cello), Yvonne van de Pol (viool), Pieter Hunfeld (hoorn) en Bert Palinckx (bas).
2006
Naar aanleiding van de enthousiaste reacties op The Fab 8 Spelen #9, een jaar eerder uitgevoerd in Tilburg, gaat Palinckx op tournee met het Beatlesrepertoire. Op het programma staat een collage van meer dan twintig fragmenten uit de periode vanaf het album Revolver, met de nadruk op The White Album, aangevuld met persoonlijke favorieten van de gebroeders Palinckx. De band wordt uitgebreid met Yvonne van de Pol en Jacqueline Hamelink en de vaste Freelinckx-organist Martin Scholz. Vanaf de zomer zijn in het Lloyd Hotel te Amsterdam filmpjes te zien in het kader van het kunstproject Ll-Tribune. Palinckx levert muziek bij het werk van Carolien Scholtes met teksten van Marian Boyer.
2007
De samenwerking met het Asko Ensemble tijdens Henry, De Driepersoonsman (2001) krijgt een vervolg met Bovenkamermuziek, een productie over het functioneren van de hersenen. De teksten zijn van vocalist Han Buhrs en de muziek van Jacq Palinckx, Mayke Nas en Yannis Kyriakides. Bovenkamermuziek wordt in mei in Amsterdam, Tilburg en Rotterdam uitgevoerd door Palinckx samen met het Asko Ensemble en acteur Hans Dagelet. Het album Tight Spots is het laatste levensteken van de groep Palinckx. De plaat bevat opnamen uit de periode 2004-'06, vastgelegd op diverse locaties. Jacq Palinckx stort zich geheel op zijn activiteiten bij de muziektheatergroep Drieons. Hiermee maakt hij de voorstelling Mrs Brown, gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de Engelse huisvrouw Rosemary Brown, die boodschappen van overleden componisten zei door te krijgen.
2008 - 2011
Jacq Palinckx heroriënteert zich, componeert en doet af en toe solo-optredens. Hij maakt de muziek voor de documentaire Higgs, Into The Heart Of The Imagination (Hannie van de Bergh en Jan van de Berg, 2009). Vanaf 2010 is hij gastdocent bij de New Dutch Swing-opleiding van de ArtEZ Academie voor beeldende kunsten Arnhem. Intussen formeert hij een nieuw trio, met broer Bert Palinckx opnieuw op bas, en de klassieke slagwerker Arnold Marinissen. Deze groep debuteert in februari 2010 in het Amsterdamse Bimhuis.
2012 - 2013
Palinckx doet mee aan de groepstentoonstelling Hedendaags Arcadië van de Luycks Gallery in Tilburg. Zijn beeldend werk De 12 Machinaties verschijnt in de vorm van een serie kaarten als bijlage bij Tortuca, het tijdschrift voor literatuur en beeldende kunst. Palinckx is vaste gastgitarist bij het freejazz- en poëziegezelschap Bluntaxe3 met dichter en performer A.C.G. Vianen en is ook het horen op hun album Hoembwa!! (2012). Allen Ginsberg In Nederland (Wat De Zee Uitbraakt In Vlissingen) is een avondvullend programma rond de teksten van de Amerikaanse beatdichter Allen Ginsberg. Voor dit programma componeert Jacq Palinckx speciaal muziek bij het monumentale gedicht Howl en het gedicht Wat De Zee Uitbraakt In Vlissingen (voorgedragen door Simon Vinkenoog), beide in de vertaling van Simon Vinkenoog en Joep Bremmers. De première vindt plaats op 5 oktober 2013 in Vlissingen met onder meer Han Buhrs (vocalen), Bert Palinckx (contrabas) en het Mondriaan Kwartet. 2012 en 2013 staan in het teken van het Maximal Music!-project. In deze periode schrijft Palinckx (ultra)korte composities voor uiteenlopende bezetting voor onder anderen Arnold Marinissen, pianiste en cimbalomspeelster Nora Mulder, trombonist Koen Kaptijn, het Mondriaankwartet, zangeres Fanny Alofs, bajaniste An Raskin en violiste Heleen Hulst, het elektroakoestische Ensemble 306, saxofonist Andreas van Zoelen en gitarist Aart Strootman.
2014
Vanaf het najaar 2013 is Palinckx twee jaar ‘persoon in residence’ bij het trio 7090 (Koen Kaptijn, Nora Mulder en Bas Wiegers). De drie musici zijn zowel thuis in de hedendaagse gecomponeerde als in de geïmproviseerde muziek. Gezamenlijk ontwikkelen ze het project Pand7090 dat volgens eigen zeggen staat voor georganiseerd muzikaal plezier op onverwachte locaties. Pand7090 is muziek, theater, tekst, film en installatie ineen. Na een succesvol eerste optreden in september 2014 op het Amsterdam Fringe Festival wint de groep de Dioraphte Amsterdam Fringe Award en daarmee een internationale tournee met optredens in Brussel, op Brighton Fringe en op het National Arts Festival in Grahamstown, Zuid-Afrika. Het programma Allen Ginsberg In Nederland wordt vanaf november 2014 nog enkele keren in Nederland uitgevoerd, in Rotterdam, Tilburg, Middelburg, Maastricht en Amsterdam.
2015 - 2016
Pand7090 treedt in 2015 op in onder meer Maastricht, Amsterdam (o.a. Muziekgebouw aan ’t IJ), Rotterdam, Arnhem, Middelburg, Tilburg, Eindhoven en Den Bosch. Smoking Gun (2015) is het tweede album van VLEK, een eigenwijs collectief van musici met wortels in de geïmproviseerde muziek, jazz en alternatieve rockmuziek. VLEK is de huisband van het Tilburgse muziekpodium Paradox en sinds 2009 actief. Naast de gebroeders Palinckx bestaat de groep uit Jeroen Doomernik (trompet), Hans Sparla (trombone), Edward Capel (alt- en sopraansax, altklarinet), Bart van Dongen (keyboards, synthesizer) en Pascal Vermeer (drums). Alle bandleden leveren compositiebijdragen en net als bij Palinckx’ eerdere projecten schiet de muziek alle kanten op, zappend tussen dance, rock, Afrikaans en filmisch, van opzwepend tot verstild en van big band tot heavy metal.
2017
Fraqx (2017) is het album van het gelijknamige duo dat bestaat uit gitaristen Frank Crijns en Jacq Palinckx. De twee improviseren en experimenteren in zeven titelloze stukken en maken daarbij gebruik van effectpedalen en andere hulpmiddelen om ongebruikelijke geluiden en ambientachtige klanken op te wekken. Palinckx werkt aan composities voor fluitist Marieke Franssen, saxofonist Andreas van Zoelen, kunstenaar Paul Bogaers, beiaardier Carl Van Eyndhoven, blokfluitist Erik Bosgraaf, violiste Yvonne van der Pol, mezzosopraan en harpiste Ekaterina Levental en zijn eigen VLEK.
2018
In de voorstelling Oerknal Variaties spelen verteller Jan van den Berg en Jacq Palinckx in een duet van stem en gitaar een gedachten- en klankenspel met de vraag ‘wanneer en hoe iets begint’. De première is op 28 februari in Frascati, Amsterdam. Marieke Franssen speelt in april Palinckx' nieuwe compositie 6x Maximal Music! voor basfluit en elektronica. De componist zorgt live voor film en visuals. Le Musée d’Une Nuit (à René Margritte) is een compositie voor beiaard en speeldoosjes, geïnspireerd door de schilderijen van de Belgische surrealist René Margritte. Het stuk wordt voor het eerst uitgevoerd op 6 oktober in de Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg door een vijfkoppig speeldoosjesorkest en beiaardier Carl Van Eyndhoven. In november verschijnen op het Belgische el NEGOCITO Records twee cd's met liveopnamen van VLEK: Rumble en Music On The Far Side Of The Moon.
2019
Erik Bosgraaf speelt voor het eerst Chick Magnet, een speciaal voor de blokfluitist gemaakte compositie/installatie van Palinckx. In april klinkt er elke zaterdag en zondag vier keer in het uur muziek van Palinckx in het centrum van Tilburg. Uit de toren van de Heikese kerk is muziek te horen die de componist heeft geschreven voor de beiaardautomaat. In december 2019 is de eerste presentatie van Icarus Avatar, op het Muzieklabyrint in Antwerpen. Kinderen kunnen bij deze installatie vrijelijk zelf geluid en beeld manipuleren. Icarus Avatar is een samenwerkingsverband met Chris Koolmees (concept/visueel) en Ekatarina Levental (zang/performance). Op 7 december vindt in Dock Zuid Tilburg de première plaats van Triggers, de eerste grote filmproductie van Jacq Palinckx. Hij tekent zowel voor de regie als het draaiboek, het camerawerk, de videobewerking en de compositie. Triggers is een 63 minuten durende multimediaperformance voor altviool (gespeeld door Yvonne van de Pol) en film.
2020 - 2021
2020 start met een aantal concerten van BluntAxe, met klankdichter A.C.G. Vianen, drummer/beeldend kunstenaar Rik van Iersel, saxofonist Edward Capel en bassist Jan de Lest. Tijdens hun nieuwe programma speelt het gezelschap anarcho-rock-impro-jazz-punk. Vanwege de coronacrisis moeten concerten worden uitgesteld en doet Palinckx noodgedwongen enkele optredens die alleen online zijn te volgen. Palinckx werkt met Edward Capel aan het audiovisuele concept The CoronaBasementSessions3. 25 februari 2021 gaat in het P.O.M. in Eindhoven de film Veränderung in première, Palinckx' 52 minuten durende hommage aan Beethoven. De graphic novel-film Henry’s Void gaat in april online, met muziek van een liveversie van de gelijknamige compositie uit 2003 met beeldende tekst van Han Buhrs.
Bedankt
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt met de bijdragen van Dagblad van het Noorden, De Stem, De Volkskrant, Ernest Potters, Haagsche Courant, Het Stadsblad, NRC Handelsblad, Trouw & Vrij Nederland.
Discografie
Eugene Chadbourne And The Insect And Western Party - Beauty and the Bloodsucker