Biografie
Ben van den Dungen (Den Haag, 29 oktober 1960) beleeft stormachtige jaren met een kwintet dat hij samen met trompettist Jarmo Hoogendijk leidt. 'Je moet spelen of je twintig koppen koffie op hebt!', roept hij eens tegen een vermoeide bassist. De energieke saxofonist trekt ook de aandacht als organisator, docent, een van de drijvende krachten achter Nueva Manteca, en een interviewpartner die geen blad voor de mond neemt. Vanaf midden jaren negentig komen zijn leven en muziek geleidelijk in een wat rustiger vaarwater.
1980 - 1984
Van den Dungen belandt na enkele omzwervingen op een opleiding voor kok en kelner. Maar na het beluisteren van een plaat van de Afrikaanse saxofonist Fela Kuti besluit hij dat hij saxofonist gaat worden. Al na twee jaar studeren wordt hij aangenomen op het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. De prille jazzafdeling aldaar wordt gekenmerkt door docenten die vaak afwezig zijn en weinig leservaring hebben, maar Van den Dungen vindt Ruud Brink en Sandy Mosse inspirerende persoonlijkheden en steekt veel op van Ferdinand Povel en Sal Nistico. Aangezien hij graag in kleine bezettingen werkt, vormt hij een eigen kwintet met een medeleerling, trompettist Jarmo Hoogendijk.
1985 - 1994
Het Ben van den Dungen/Jarmo Hoogendijk Quintet wint in 1985 het concours van het NOS Jazzfestival. Het is een eerste bewijs dat de jazzopleidingen aan de Nederlandse conservatoria wel degelijk muzikaal interessante resultaten kunnen opleveren. De groep groeit uit tot een grote attractie in Nederland en West-Duitsland, ook doordat de twee leiders, nooit te beroerd om de handen uit de mouwen te steken, zelf de promotie en de boekingen verzorgen. Het kwintet bereikt uiteindelijk zijn beste bezetting met pianist Rob van Bavel, bassist Harry Emmery en drummer Eric Ineke. In de eerste jaren krijgt de groep geen subsidie aangezien de band weinig vernieuwende klanken zou laten horen. Van den Dungen laat geen interview voorbijgaan zonder te benadrukken dat niet alle muziek met akkoorden en een vast tempo als 'bebop' kan worden weggezet. Tussen de bedrijven door ziet hij kans cum laude af te studeren.
1994 - 2004
De intensieve podiumsamenwerking met Jarmo Hoogendijk gaat door tot de trompettist - na embouchureproblemen en een mislukte operatie in Canada - vanaf 2004 niet meer kan optreden. De twee blijven wel collega's op het Rotterdams Conservatorium, waar ze beiden lesgeven. Van den Dungen doet veel ervaring op in allerlei soorten wereldmuziek; vooral met Nueva Manteca, een Afro-Cubaans orkest dat over de gehele wereld optreedt. De vruchten van een studiereis naar India zijn te vinden op de cd How2be Enlightened In 48 Hours van de band How2be. Hij leidt enkele jaren de Rotterdamse jazzafdeling, waar hij het vak Cultureel Ondernemerschap introduceert.
2005 - 2010
Van den Dungens leven komt in een wat rustiger vaarwater na enkele wilde decennia. Rik Mol, een voormalige leerling van Hoogendijk, neemt veel taken van de laatste over. Over zijn lespraktijk zegt Van den Dungen tegen Jacques Los in 2005: 'Een misvatting is dat improviseren “zomaar” op je afkomt; de ene dag beter dan de andere. Waar het om gaat, is of je een vocabulaire hebt ingestudeerd. Improviseren is instuderen, reproduceren, combineren, associëren en een heel klein gedeelte is dat wat je nog nooit hebt gespeeld.' Nadat Hein Van de Geyn in 2008 het management van de Rotterdamse jazzafdeling heeft overgenomen, speelt Van den Dungen meer en meer - met Nueva Manteca en het Quinteto Tango Extremo van zijn vriendin, violiste Tanya Schaap. Motion Unlimited (motion-unlimited.nl) is een orkestraal project op initiatief van Van den Dungen, Wiboud Burkens en Job Geheniau. Dit gezelschap treedt op met Boulevard Of Broken Beats (‘de kosmopolitische stad in 24 uur’), een audiovisuele reis door 24 uur in de levens van bewoners van een grote stad met VJ en een vermenging van live beats, jazz, klassieke muziek en hedendaagse muziekstijlen. Een ander project van Motion Unlimited is Mumbai Mundial, een combinatie van film, dans, Indiase klassieke muziek, westerse klassieke muziek, Hindi pop en jazz, onder meer te zien op 14 en 15 oktober 2010 in Theater de Regentes, Den Haag. Van Tango Extremo verschijnt in december 2010 het album Fantango.
2012
De saxofonist treedt in juni met Tango Extremo op in tien Chinese steden. In augustus is hij een van de docenten tijdens de vierde editie van de Jazzsummerschool in Seoul. Een maand later speelt hij met Nueva Manteca op het Gwangju Worldmusic Festival in Zuid-Korea.
2013
In de week van 19 tot en met 26 maart geeft Ben van den Dungen in samenwerking met Peter Beets een aantal concerten in Zuid-Korea. De concerten vinden plaats in Seoul, Anyang en Busan. Van het Ben van den Dungen 4-tet verschijnt het album Ciao City. Het kwartet bestaat naast Van den Dungen uit pianist Miguel Rodríguez, bassist Marius Beets en drummer Gijs Dijkhuizen.
2014
Het tweede album van het Ben Van Den Dungen Quartet verschijnt in oktober 2014. Op A Night At The Club staan opnamen van een concert dat in mei 2014 is opgenomen in Café Central Madrid. De saxofonist richt samen met Wiboud Burkens en Michael Varenkamp het productiebureau Legends Of Music op. De eerste productie voor Nederlandse theaters is Miles! over het leven en de muziek van Miles Davis. Ntjam Rosie levert vocale bijdragen. Op de gelijknamige cd staan alle hits van het theaterprogramma, waaronder Tutu, Round Midnight en Time After Time, live opgenomen tijdens het concert in De Philharmonie, Haarlem.
2015
Vanaf theaterseizoen 2015-2016 is de tweede theaterproductie te zien van Legends Of Music. LOUIS! – What A Wonderful World is een eigentijds eerbetoon aan Louis Armstrong, onder regie van Monique van Hinte en gespeeld door Van den Dungen, Varekamp en Burkens samen met zangeres Joy Wielkens, bassist Harry Emmery, drummer Erik Kooger en VJ Job Geheniau. Op de cd Crime! (2015) speelt Ben van Dungens band Nueva Manteca muziek uit gangsterfilms in de stijl van Afro-Cuban Jazz. Zijn andere formatie Tango Extremo speelt vanaf september 2015 het programma Havana met speciale bijdragen van percussionist Gerardo Rosales uit Venezuela. Het orkest laat zich beïnvloeden door de muziek uit Zuid-Amerikaanse havensteden van de jaren dertig en roept tijdens de show de sfeer op van Cubaanse en Argentijnse danssalons. Naast optredens in Europa doet Tango Extremo in oktober 2015 een uitgebreide tournee door China.
2016
Het Ben Van Den Dungen Quartet tourt met het programma Blue Note langs de Nederlandse theaters. Ben van den Dungen doet ook mee met de tournee van de jazzproductie NYRM (New York Round Midnight), een show met elf Nederlandse topmuzikanten waarbij bij elk optreden een jong Nederlands jazztalent de kans krijgt zich aan het publiek te presenteren. Tango Extremo waagt zich in maart aan een tangobewerking van de Matthäus Passion. De groep wordt voor dit project versterkt door zangeres Pearl Jozefzoon (bij het grote publiek bekend van haar deelname aan The Voice Of Holland) en acteur Peter Faber. Sinds 2009 organiseert Ben van den Dungen in Zuid-Korea in samenwerking met de Korean Holland Music Association de International Jazz Summerschool Korea. In juli vindt de achtste editie plaats. De saxofonist organiseert dit jaar ook de derde editie van de The Bali International Jazz Summerschool waar hij sinds 2014 nauw bij is betrokken.
2017 - 2018
Het album Club Vaudeville van orkest Musica Extrema is in oktober 2016 opgenomen in Studio De Smederij, Haarlem. De cd bevat burlesque muziek uit het begin van de 20e eeuw. In de voorstelling Tin Pan Alley keert Musica Extrema terug naar de Roaring Twenties in met name New York City. Tin Pan Alley is in het seizoen 2018-2019 te zien in DeLaMar Amsterdam.
2019 - 2020
Nueva Manteca doet in een nieuwe bezetting een tournee door Israël. De groep werkt aan het album Art, een ode aan Art Blakey and The Jazz Mesengers. In 2020 verschijnt Musica Extrema's Missa op cd met muziek uit de gelijknamige voorstelling in elf delen over het ontstaan van Holland. De muziek is een combinatie van klassieke muziek, jazz en wereldmuziek. De Nederlandse songteksten zijn geschreven door Jan Rot. Het Ben van den Dungen Quartet brengt met A Tribute To John Coltrane een hommage aan de legendarische saxofonist en zijn muziek. Vanwege COVID-19 wordt de tournee tijdelijk onderbroken en doet het kwartet noodgedwongen enkele concerten in de vorm van livestreams.
2021
De tournee A Tribute To John Coltrane wordt 12 augustus 2021 hervat op het Amersfoort Jazzfestival. The New Composers Pool is een orkest met nieuwe jazztalenten onder leiding van Ben van den Dungen. Het orkest speelt in september muziek van jonge jazzcomponisten uit Den Haag en omstreken tijdens concerten in Den Haag en Amersfoort. Van den Dungen en Amerikaanse zangeres Deborah Carter gaan met het Round Midnight Orchestra vanaf de zomer op tournee met Grand Ladies of Swing. Op het programma staat muziek uit het repertoire van Ella Fitzgerald, Sarah Vaughan, Billie Holiday en Nina Simone.
Bedankt
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt met de bijdragen van Algemeen Dagblad, Haagsche Courant, Het Parool, M. van Meerendonk, NRC Handelsblad, R.M. Meijer, Raijmond Peter, Robert Goddyn, VPRO Gids & de Volkskrant.
Ben van den Dungen is een man naar mijn hart. Zonder gebazel op zoek naar het spelen van muziek die voor HEM relevant is. Zijn integriteit en ongekunsteldheid zijn kwaliteiten die hem sieren. Ben is Ben en Ben klinkt als Ben. I love this cat.
Hein Van de Geyn
contrabassist