Biografie
Jan Kuiper (Zevenhuizen, 5 februari 1957) is een zeer actieve gitarist die zich in vele muziekstijlen thuisvoelt. Hoewel hij de nadruk op jazz legt, met John McLaughlin als inspirator, komt hij oorspronkelijk uit de popmuziek. Hij speelt ook veel wereldmuziek en zelfs ingetogen klassiek getinte akoestische gitaarmuziek of Indiase muziek. Hij maakt deel uit van talrijke groepen en combinaties, als lid of als leider. Hij organiseert festivals, regelt optredens voor zijn groepen, componeert muziek, is leraar gitaar geweest en geeft yogalessen. Sinds 2000 heeft hij zijn activiteiten ondergebracht in een eigen bedrijf: Jan Kuiper Music Productions. Hij treedt daarna vooral op in theaters. Ook is hij directeur en artistiek leider van de Stichting Jungle Warriors Productions.
1972
Vanaf zijn vijftiende speelt Jan Kuiper gitaar. Op zijn achttiende gaat hij naar het Conservatorium in Groningen, waar hij van 1976 tot 1980 klassiek gitaar studeert bij Willem van Lier. Vanaf zijn twintigste is hij professioneel muzikant. Hij werkt veel in het schnabbelcircuit met mensen als Jenne Meinema, Sije Jasper en Dolf de Vries, en met Edwin Corzilius, Peter Krijnen en Freddy Golden.
1978
Jan Kuiper speelt onder meer in de Big Band 67 van Lex Jasper (met Jenne Meinema) en in de gitaar- en percussiegroep Trio Sempre Fata. Daarnaast treedt hij op met Look at the Sky, een rockjazz-trio met Alan Laurillard (rieten), en Kees Post (toetsen/synthesizers), dat vaak te horen is in café-dancing De Troubadour in Groningen. Daarnaast is hij gitaarleraar aan de Muziekschool Westerkwartier te Leek van 1978 tot 1988. In de jaren 1988-'94 geeft hij les aan de muziekopleiding in Leeuwarden, die in 1994 wordt overgeheveld naar Groningen. Daar is hij van 1994 tot 2000 hoofdvakdocent elektrische gitaar aan de afdeling LM van het Groninger conservatorium.
1983
Vanaf december 1983 treedt Jan Kuiper geregeld in duo-bezetting op met gitarist Piet Hoeksma. Later zal hij Hoeksma vervangen in de groep van zangeres Greetje Bijma.
1984
Jan Kuiper krijgt landelijke bekendheid als hij in 1984 winnaar wordt van de Middelsee Jazzprijs. Jurylid Leo Cuypers is zo gecharmeerd van zijn spel dat hij hem een paar maanden later uitnodigt voor zijn Brullband, waarin hij tot 1986 zal blijven spelen. In december 1984 neemt de Brullband in O43 te Nijmegen een LP op. Het is Jan Kuipers plaatdebuut. Op dit album staat ook een compositie van hem: de Killer Joe Suite.
1985
Hij speelt in de formatie Compass, samen met Paul Stocker, Niko Langenhuijsen en Pierre Courbois. In 1987 maken ze de CD Sans Titre. Van 1985 tot 1993 is hij ook lid van de groep Maarten van Norden 4. Vanaf najaar 1985 leidt hij het Jan Kuiper-kwartet, dat verder bestaat uit Sean Bergin (tenorsax), Ernst Glerum (bas) en Hans Hasebos (drums en vibrafoon). Samen met Maarten van Norden formeert hij de funk-jazzgroep Future Shock, die tot 1994 blijft bestaan en een aantal LP's en CD's opneemt. Kuiper schrijft veel composities voor de groep. Ook in 1985 wordt hij door de SJIN bekroond met de Podiumprijs. Samen met de twee eerdere winnaars, Wolter Wierbos en Paul van Kemenade, vormt hij op de uitreikingavond het Podium Trio, dat periodiek tot 2007 blijft optreden. Ze spelen voornamelijk impro, maar alle stromingen en stijlen worden gebruikt. Het Podium Trio, met zijn gedurfde bezetting van altsaxofoon, trombone en gitaar, maakt grote indruk. 'We spelen een kort pakkend thema, ik zet een groove neer en we improviseren elk op onze eigen manier. Er zijn jazznummers, maar ook met een funk- of een rock beat', aldus Jan Kuiper in een interview met Jeroen de Valk (Het Parool, september 1999, bij de presentatie van de CD Live At The Concertgebouw).
1986 - 1988
Kuiper speelt in Trionet, met zangeres Jannie Pranger en slagwerker Bert Kleijn. Vanaf begin 1988 is hij ook lid van het Greetje Bijma Quintet.
1992
De Amerikaanse freefunk-musici Cornell Rochester en Jamaaladeen Tacuma worden geregeld door Jan Kuiper uitgenodigd om met het Podium Trio te spelen. Dat gebeurt voor het eerst in 1992. Bassist Gerald Veasley is de eerste keus, maar die zit bij Joe Zawinul en mag niet weg. Zodoende komen ze uit bij Tacuma. Ze geven vijf concerten in Nederland. Een jaar later treden ze ruim twintig keer met veel succes op in heel West-Europa. Het concert in Keulen wordt opgenomen en op CD gezet. Het slotconcert vindt plaats in Leeuwarden tijdens het Middelsee Jazztreffen. Daar blijkt de luidruchtige opwinding bij de Amerikanen en Jan Kuiper zo te overheersen dat trombonist Wolter Wierbos zichzelf niet meer kan horen en naar de kleedkamers verdwijnt. In 1995 viert het Podium Trio zijn tienjarig bestaan met het uitnodigen van een Amerikaans trio met een analoge bezetting: David Murray (tenorsax), George Lewis (trombone) en Kelvyn Bell (gitaar). De vaste ritme-tandem Jamaaladeen Tacuma (elektrische bas) en Cornell Rochester (drums) vult dit dubbeltrio aan. Onder de naam Sogomougou speelt dit dubbeltrio met ritme-tandem ook op de Jazzmarathon in Groningen. Een fragment van dat concert belandt op de CD Live At The Concertgebouw. In 2006 formeert Kuiper het Super Quartet met David Murray, Jamaaladeen Tacuma en Cornell Rochester. In 2007 breidt hij de groep uit tot het Super Quintet, met Murray, Craig Harris (trombone), Tacuma en Calvin Weston (drums).
1993
Vanaf 1993 hanteert Kuiper vaak de naam Jungle Warriors voor de groepen die hij bij elkaar brengt. De bezetting bestaat in eerste instantie vooral uit jazzmusici uit de Randstad en Afrikaanse en Indiase slagwerkers die in Groningen wonen. Maar ook Amerikaanse jazz- en funkmusici spelen geregeld mee. Tijdens het seizoen 1997-'98 formeert Kuiper verschillende bezettingen onder deze naam. Daarmee geeft hij series concerten in Groningen, Amsterdam en wisselend in andere steden, zoals Leeuwarden. Elk concert heeft een speciaal thema of een belangrijke gastsolist. In oktober 1997 treden The Jungle Warriors op met David Murray en Cornell Rochester. In november draagt de groep opeens de naam The Jungle Warriors Dance Night, nu zonder Amerikaanse gasten, maar met dj Ronald Molendijk, trompettiste Saskia Laroo en Go-Go Dancers. Ook in 2001 brengt Kuiper onder de noemer van de Jungle Warriors een zeer uitgebreide concertserie van februari tot december, met maandelijks een andere samenstelling en/of thema. Najaar 2002 reist het Jungle Warriors World Groove Project rond, met Sandip Bhattacharya (tabla), Jan Klug (pattafoon, sax, soundscapes), Moussé Pathé M'Baye (sabar, percussie), Oeds Bouwsma (bas) en Raoul Roosenstein (drums). Voorjaar 2005 viert de groep zijn tienjarig jubileum met een feesttournee onder de naam Jungle Warriors XL, met vele oude bekenden en nieuwe gasten. Tijdens het seizoen 2006-'07 trekt de groep rond onder de naam Groove Masters. Een combinatie van zijn Jungle Warriors en de formule met meerdere gitaristen. Daarin spelen naast Kuiper mee: Larry Carlton (gitaar), Zoumana Diarra (gitaar, kora, balafon), Digmon Roovers (gitaar, bas, effecten), Moussé Pathé M'Baye (djembe, tama, zang) en Mamour Seck (djembe, conga, zang). In oktober 2007 presenteert Kuiper Groove Masters II, bestaande uit Roovers, Bhattacharya, Moussé Pathé M'Baye en de Amerikaanse gitariste Kaki King.
1996
Het Jan Kuiper-trio wordt gevormd door leraren aan het Muzieklyceum van Leeuwarden, later de afdeling LM van het Conservatorium van Groningen. Het bestaat naast Jan Kuiper uit: bassist Willo de Bildt en drummer Raoul Roosenstein. De band speelt op de grote festivals met zangeres Julia Lo'ko, maar ook als huisorkest in het Groningse jazzcafé De Spieghel. Het Niehove Trio vindt zijn oorsprong in een concert in Niehove boven Groningen. Kuiper speelt daar samen met bassist Harry Emmery en drummer John Engels. Het trio geeft concerten met de tenoristen David Murray en Odean Pope.
1999
Jan Kuiper organiseert geregeld concerten en workshops met grote Nederlandse en buitenlandse gitaristen uit verschillende stijlen en gitaarwerelden. In 1999 Three Great Guitars, met Leonardo Amuedo en Eric Vaarzon Morel. In 2003 Five Great Guitars, met Harry Sacksioni, Eric Vaarzon Morel, Digmon Roovers en Zoumana Diarra. In 2006-'07 nogmaals Five Great Guitars, met Sacksioni, Diarra, Roovers en Erwin Java onder de naam Groove Masters. In december 2006 met special guest Larry Carlton. In 2009 en 2010-'11 Three Of A Kind, met Stochelo Rosenberg en Zoumana Diarra. In 2010 reist Biréli Lagrène als speciale gast mee.
2000
Hij richt het bedrijf Jan Kuiper Music Productions op. Daarin brengt hij al zijn activiteiten onder. Het Niehove Trio treedt op met de Amerikaanse saxofonist Bennie Wallace.
2001
Het Niehove Trio maakt de Jazz Grooves Tour met de gastsaxofonisten David Murray en Arthur Blythe.
2002
Kuiper toert met het World Groove-project, opnieuw een combinatie van musici uit de jazz, de Afrikaanse en de Indiase muziek. Hij componeert muziek voor dansgroepen en choreografen, onder anderen RAZ in Tilburg, Jan Tuerlings, Kim van der Boom, Bob Folz, Rufus Collins en Patricia Tuerlings van Reflex.
2007
De Music Match Tour is een serie concerten en workshops met middag- en avondprogramma. Leerlingen van middelbare scholen kunnen meedoen aan workshops voor onder meer Breakdance, Streetdance, Oriental dance en Capoeira.
2008 - 2010
Jan Kuiper schrijft alle composities voor het muzikale meditatie-album Urban Yogi dat hij in 2008 opneemt met onder meer zangeres Jessica Bos, bassist Oeds Bouwsma en toetsenist Jasper Westerhof. Urban Yogi laat Oosterse en Afrikaanse invloeden horen en percussie van Moussé Pathé M’Baye (sabar, djembé, tama) en Sandip Bhattacharya (tabla). Het gitaartrio Three Of A Kind bestaat uit Kuiper, Stochelo Rosenberg en Zoumana Diarra uit Mali. Hun dubbelalbum Akasha (2009) is opgenomen in de bovenzaal van café/restaurant De Eisseshof in Niehove. De muziek is een mix van Westerse en Afrikaanse muziek. Tijdens de optredens van het trio bespeelt Diarra ook een 44 snaren tellende kora.
2011 - 2012
Five Great Guitars doet een tournee van 35 concerten met het programma African Blues dat is gewijd aan de West-Afrikaanse muziekcultuur. Naast gitaristen Digmon Roovers, Erwin Java (Cuby + Blizzards), Zoumana Diarra en twee Afrikaanse percussionisten reist de Malinese zanger en gitarist Habib Koité uit de band Bamada mee als speciale gast.
2013
Het album Jongens Van De Zee, van het gelijknamige trio met Gert Sennema (gitaar en zang) en Arnold Veeman (contrabas en zang), bevat stemmige luisterliedjes, gezongen in Groningse streektaal en geïnspireerd door het kustgebied waar de drie musici zijn opgegroeid, in de buurt van de Waddenzee, het Hoogeland en de Noord-Nederlandse kwelders. De cd wordt in 2013 uitgebracht in samenwerking met Stichting Five Great Guitars. Yogi Jan Kuiper publiceert in eigen beheer zijn eerste boek over muziek, yoga en meditatie: Leven Met Een Glimlach.
2014 - 2015
Als Kuipers vrouw in 2014 overlijdt aan de gevolgen van borstkanker gaat de muzikant in retraite in een zenklooster. Hij schrijft over zijn ervaringen, liefde en vergankelijkheid in het boek Bomen Van Kristal (Uitgeverij Noordboek, 2015). Bomen Van Kristal is ook de titel van een compositie op Wu Wei, het tweede soloalbum van Jan Kuiper, opgenomen en gemixt door Jan Doddema. Wu Wei is een term uit het zenboeddhisme en betekent moeiteloos.
2016
De gitarist treedt maandelijks solo op met de theatervoorstelling Yoga In Concert. In het voorjaar speelt hij weer met het Podium Trio. Tijdens de optredens met hun programma Boys Of Pearl in Amsterdam, Groningen en Tilburg doen bassist Jamaaladeen Tacuma en drummer Cornell Rochester mee als gastmuzikanten.
2017 - 2021
Jan Kuiper vindt met yogini Yvonne de Hoop een spirituele plek in het Groningse dorpje Saaxumhuizen. Het echtpaar geeft in hun YogaHuis lessen en workshops. Ze gaan ook samen door het land met yogaconcerten, met Kuiper op gitaar en percussie en De Hoop op percussie, aangevuld met bijdragen van musici zoals zangeres Iris Kroes, pianiste Loes van Ras, tablaspeler Sandip Bhattacharya, fluitist Jan Klug en singer-songwriters Anne Soldaat en Yorick van Norden.
Bedankt
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt met de bijdragen van Dagblad van het Noorden, Ernest Potters, Frans Schellekens, Haagsche Courant, Jan Groenendijk, NRC Handelsblad, Nieuwsblad van het Noorden, Trouw & de Volkskrant.
Geweldige collega, originele componist en virtuoos gitarist. Ik denk met plezier terug aan onze samenwerking!
saxofonist