Biografie
Ado Broodboom (Amsterdam, 14 november 1922 - 18 juli 2019) is van 1937 tot circa 1980 actief als trompettist in vele combo's en big bands. In 1941 studeert hij af aan het Conservatorium van Amsterdam, waar hij klassieke trompetlessen heeft gevolgd bij Marinus Komst. Pas na de bevrijding kan hij echt als jazzmusicus aan de slag. Hij speelt achtereenvolgens bij The Grasshoppers, in het orkest van Piet van Dijk, bij de Amerikaanse drummer Wallace Bishop en met Kid Dynamite. Ook formeert hij onder de naam Ado Moreno een eigen combo, waarmee hij door Zweden toert. Later speelt Broodboom jarenlang in The Ramblers, Boy's Big Band en het VARA Dansorkest. De lezers van jazzblad Rhythme verkiezen hem drie keer achter elkaar – in 1958, 1959 en 1960 – tot beste trompettist. Toch zal hij nooit een album onder eigen naam opnemen. Wel is hij een veelgevraagd sessiemuzikant en een geliefd solist, vooral op gestopte trompet. Broodboom maakt platen met onder anderen Herbie Mann, Wessel Ilcken, Ger van Leeuwen, The Ramblers en Boy's Big Band.
1938 - 1941
Opleiding aan het Conservatorium van Amsterdam bij Marinus Komst.
1941 - 1945
Ado Broodboom treedt als trompettist-accordeonist op met verschillende dansorkesten, waaronder de Micro Rhythme Club (later bekend als Louis van der Steen en zijn Solisten). In mei 1943 voegt zangeres Melly Sudy (alias Petronella Cornelia Sudmeijer) zich bij de groep. Ruim een jaar later trouwen de trompettist en de zangeres.
1946 - 1947
Ado Broodboom speelt trompet bij The Grasshoppers (onder leiding van Cor van Peperzeel alias Cor Perez), waarmee hij een tournee door Spanje en Zwitserland maakt. Melly Sudy zingt. De locaties zijn zeer divers: in Spanje spelen The Grasshoppers in prestigieuze clubs in Madrid en Barcelona, maar ook in arena's tijdens stierengevechten. Saxofonist Kid Dynamite maakt ook deel uit van de bezetting.
1947 - 1951
Terug in Nederland speelt Broodboom enkele maanden met Kid Dynamite in de Copacabana in Amsterdam, vervolgens sluit hij zich in 1948 aan bij het orkest van Piet van Dijk. Hier sluit hij vriendschap met drummer Wessel Ilcken en zangeres Rita Reys. Het orkest maakt verschillende buitenlandse reizen, onder meer naar Noord-Afrika. Ook zal hij later met Wessel Ilcken optreden en plaatopnamen maken. Jaren later zegt Broodboom over Ilcken: 'Wes heeft me de 'grote lift' gegeven […] door Wes ben ik er in Nederland in gekomen.'
1951 - 1952
Ado Broodboom maakt deel uit van de combo van de Amerikaanse drummer Wally Bishop. De andere leden zijn: Rob Pronk (piano; soms wordt hij vervangen door Rob Madna), Eddie de Haas ofwel Eddy O'Hare (bas) en Sandy Mosse (Amerikaans tenorsaxofonist). Wally Bishop's International Combo treedt eerst op in Tabaris in Den Haag, daarna krijgt het kwintet een arrangement in de Amsterdamse club Sheherazade. Op 22 maart 1952 treedt de Amerikaanse trompettist Dizzy Gillespie voor het eerst op in Nederland: 's avonds speelt hij in het Kurhaus in Scheveningen, waarna hij naar Amsterdam afreist voor een nachtconcert in het Concertgebouw. In het voorprogramma in Amsterdam spelen The Black & White Stars bestaande uit Ado Broodboom (trompet), Kid Dynamite (tenorsax), Boy Edgar (piano), Tony van Hulst (bas) en Lou Holtuin (drums). Dizzy Gillespie wordt begeleid door de combo van Wally Bishop met op trompet Claude Dunson in plaats van Broodboom. Wel spelen ze achteraf even samen tijdens een jam-sessie.
1952 - 1956
Ado Broodboom speelt in het kwartet van tenorsaxofonist Kid Dynamite in de Amsterdamse club Casablanca. De andere leden zijn Arie Roos (piano) en Gijs van Beek (drums). In 1953 gaat hij met Kid Dynamite op tournee naar Zweden. De Zweedse jazz-scene bevalt hem zo goed dat hij er spoedig terugkeert. Onder zijn artiestennaam Ado Moreno vormt Broodboom een eigen combo met Rob Madna (piano), Dick Bezemer (bas), Sandy Mosse (tenorsax), Herman Schoonderwalt (altsax) en Cees See (drums). Na een optreden in Rotterdam in april 1954 (het enige concert in Nederland dat jaar), maakt Ado Moreno's Jazz Group een succesvolle tournee door Zweden.
1956 - 1960
Een vruchtbare periode voor Ado Broodboom. In november 1956 maakt hij zijn eerste plaat, met de Amerikaanse fluitist en tenorist Herbie Mann en de Wessel Ilcken Combo. Het jaar daarop krijgt hij zijn eerste radio-engagement bij het kwintet van Ger van Leeuwen, en treedt hij toe tot The Ramblers. Leider Theo Uden Masman is zeer te spreken over zijn nieuwe aanwinst. In een verslag voor Rhythme zegt hij: 'Ado heeft een absoluut eigen geluid en in z'n improvisaties is hij ronduit subliem.' In 1958 wordt Ado Broodboom door de lezers van jazzblad Rhythme uitgeroepen tot beste trompettist (in 1959 en 1960 komt hij opnieuw als winnaar uit de bus). In 1958 wint hij bovendien de poll van het maandblad Muziekparade. Hetzelfde jaar maakt hij ook een plaatopname met de Amerikaanse tenorist Lucky Thompson, en een LP en EP met het orkest van Ger van Leeuwen (ofwel Van Lion And His Big Band). Rhythme schrijft lovend over Ger van Leeuwens EP Three Dimensional Dance Date, en roemt in het bijzonder de bijdrage van Ado Broodboom: 'Met zijn vijf trompetten, vier trombones, vijf saxen, drie ritme en in enkele stukken bovendien nog vibrafoon en timbales […] is Van Leeuwen tot een welhaast ongelooflijk resultaat gekomen: Three Dimensional Dance Date. Met subliem sectiewerk waarop zelfs een Les Brown jaloers kan zijn, met kleurrijke en knappe arrangementen - en met voortreffelijke soli van onder meer trompettist Ado Broodboom.' In de periode 1958-1960 zendt de VARA een tweewekelijks muziekprogramma uit: Romance In Jazz. Leider en arrangeur van het project is Theo Loevendie, die een crossover tussen jazz en klassieke muziek beoogt. Naast Ado Broodboom werken onder anderen mee: Sem Nijveen (viool), Rita Reys (zang), Pim Jacobs (piano), Ruud Jacobs (bas), Cees Verschoor (klarinet, altsax en basklarinet) en Cees See (drums).
1960
Ado Broodboom stelt een big band samen rond de muzikanten van The Diamond Five voor een eenmalig optreden in het Concertgebouw (georganiseerd door dagblad Het Vrije Volk) op 27 december. Hij vraagt zijn oude vriend Boy Edgar als arrangeur en leider. Zelf speelt hij trompet in de band. Het optreden is zo'n succes dat de VARA het orkest voor geregelde radio-uitzendingen engageert: Boy's Big Band is een feit.
1961 - 1971
In de zomer van 1965 staat Ado Broodboom met Boy's Big Band op het jazzfestival van Antibes. Aan het eind van dat jaar verschijnt het debuutalbum van het jazzorkest, Now's The Time. De LP wordt door de pers lovend ontvangen. Jazzwereld roept het album in maart 1966 uit tot Plaat van de Maand; recensent Bert Vuijsje schrijft: 'Binnen de Nederlandse verhoudingen vormt Now's The Time een eenzaam hoogtepunt.' In 1966 geeft Boy's Big Band een succesvol concert op het Holland Festival met gastoptredens van onder anderen Abbey Lincoln en Ben Webster. Michiel de Ruyter schrijft een enthousiast verslag voor Het Parool: 'Geladen stiltes, geluidsexplosies, een enorme variatie in klanken en ritmen […] Het was een feest, een grandioos feest. […] Boy Edgar, initiatiefnemer en motor achter dit alles, mag men bijzonder dankbaar zijn.' In 1967 verschijnt de tweede LP van Boy's Big Band, Finch Eye; deze wint een Edison.
1971 - 1980
De VARA heft in 1964 The Ramblers op en gaat verder met het VARA Dansorkest. Ado Broodboom stapt over, maar wanneer Jack Bulterman en Marcel Thielemans The Ramblers in 1974 nieuw leven inblazen, is hij weer van de partij. Voorjaar 1974 treedt Broodboom met de Boy Edgar Sound en Gerrie van der Klei op in Carnegie Hall ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Duke Ellington. Het jaar daarop speelt hij mee op Edgars eerbetoon aan Ellington, de LP Duke Ellington: Music Was His Mistress. Omstreeks 1980 zet Broodboom een punt achter zijn muzikale carrière. In een interview met Herman te Loo voor Jazz Bulletin zegt hij daarover: 'Een goeie muzikant moet de honderd meter lopen binnen zoveel seconden, en als-ie dat niet meer kan, moet-ie wat anders gaan doen. Voor mij was het altijd alles of niks. En of het nou met Boy Edgar was, of de Zangeres Zonder Naam, ik gaf me altijd voor honderd procent. [...] Ik speelde altijd geëmotioneerd, zeker wanneer ik improviseerde.'
2011 - 2019
Tussen september 2011 en oktober 2016 bezoekt muziekjournalist Bert Vuijsje Ado Broodboom voor in totaal zeventien gesprekken die uitmonden in het boek Ado Broodboom Trompet dat in 2017 wordt uitgeven door In de Knipscheer. Het boek gaat vergezeld van de cd Ado’s Oeuvre, waarop vijftien van zijn vertolkingen zijn verzameld, plus vier historische bonustracks. Ado Broodboom overlijdt donderdag 18 juli 2019 op 96-jarige leeftijd.
Bedankt
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt met de bijdragen van De Zaanlander, Dick de Herder, Egbert de Bloeme, Hans de Wild, Radiogids, Rhythme & Wouter van Gool.
Toen ik bij Boy Edgar met Ado in contact kwam dacht ik eerst: wie is er nou vernoemd naar een voetbalclub, maar later kreeg ik het gevoel in aanraking te komen met de Roots van de Jazz. Zeer bijzonder!
bassist